آزمایش تعیین مقاومت فشاری بتن

مقاومت فشاری بتن به اصطلاح به نتیجه آزمایش تعیین مقاومت فشاری بتن گفته می شود. این آزمایش بر روی نمونه های استاندارد مکعبی و یا استوانه ای صورت می گیرد. میزان با وارد بر روی نمونه در سن مشخص در هنگام شکست نمونه در هر سانتیمتر مربع ، میزان مقاومت فاری بتن گفته می شود.

واحد مقاومت فشاری بتن ، کیلوگرم بر سانتیمترمربع ، پاسکال ، نیوتن بر اینچ مربع و ... می باشد. این واحد به سایر واحدها نیز قابل تبدیل می باشد.

از جمله آزمایش های موثر و پر کاربرد در کنترل کیفی بتن سخت شده ، آزمایش تعیین مقاومت فشاری بتن می باشد. مقاومت فشاری بتن هفت روزه بسته به نوع سیمان مصرفی می تواند متغییر باشد . اما به صورت استاندارد مقاومت فشاری بتن هفت روزه در حدود 75 درصد بتن 28 روز می باشد.

مقاومت فشاری نهایی بتن ( مقاومت 28 روزه ) متناسب با طرح اختلاط ، نسبت آب به سیمان ، و عیار سیمان بتن می باشد. معمولا با توجه به استاندارد های ایران ، مقاومت 28 روزه برابر مقاومت طرح در نظر گرفته می شود.

ولی به عنوان مثال و به طور کلی مقاومت بتن با عیار 350 کیلوگرم در مترمکعب برای نمونه های مکعبی 300 کیلوگرم بر سانتیمتر مربع برای 28 روز در نظر گرفته می شود. این عدد می توان بسته به نوع و تیپ سیمان مصرفی متغییر باشد.

تعیین مقاومت فشاری بتن

5-1-1-     آزمایش تعیین مقاومت فشاری نمونه های استوانه ای معمولاً نیاز به کلاهک گذاری (پوشش سطوح انتهائی یا کپینگ) احساس می شود و برای آن دستورالعمل جداگانه ای وجود دارد. عمل  کلاهک گذاری همراه با مشکلاتی است که آزمایشگران ترجیح می دهند برای گریز از کلاهک گذاری به سراغ آزمونه های مکعبی بروند. هر چند در استاندارد ایران و آئین نامه بتن ایران آزمونه های استوانه ای کاربرد دارد، اما معمولاً در ایران از آزمونه مکعبی بهره گیری می شود. در تفسیر آیا اجازه داده شده است با استفاده از آزمونه مکعبی و تبدیل نتیجه آن به استوانه ای، مشکل موجود را مرتفع نمائیم. باید متذکر شد چنانچه آزمونه های مکعبی نیز لب پر شوند نیاز به کلاهک گذاری دارند.

5-1-2-    هنگامی که تعیین مقاومت نمونه آزمایشی یا کنترلی مدنظر است شرایط تهیه و نگهداری نمونه باید با هدف موردنظر انطباق داشته باشد و گرنه نتایج معتبری بدست نمی آید و نمی تواند مبنای قضاوت و تصمیم گیری صحیح باشد. بدیهی است در چنین مواردی درباره پذیرش یا رد بتن اظهارنظر مستندی                      نمی توان انجام داد.

5-1-3-    هنگامی که از آزمونه استوانه ای استاندارد بهره گیری می کنیم نیاز به دستگاه فشار با ظرفیت کمتری داریم. اگر آزمونه مکعبی 15*15*15 استفاده کنیم بعلت سطح بیشتر این آزمونه و بالاتر بودن مقاومت فشاری آن، عملاً دستگاهی با ظرفیت حدود 5/1 برابر نیاز داریم. ثابت شده است آزمونه های استوانه ای بهتر از آزمونه های مکعبی هستند هر چند مشکل کلاهک گذاری نیز همواره جدی به نظر می رسد.

با یک دستگاه 120 تنی در صورتیکه از 90 درصد ظرفیت آن یعنی 108 تن استفاده کنیم، میتوان مقاومت فشاری آزمونه استوانه ای تا حد cm2/kg600 را بدست آورد در حالیکه با همین دستگاه عملاً نمی توان مقاومت مکعبی بیش از cm2/kg480 را تعیین نمود.

5-1-4-    مقاومت مغزه های استوانه ای تهیه شده از بتن سخت شده نیز طبق همین دستور بدست می آید، هر چند معمولاً قطر این مغزه ها ممکن است به مراتب کوچکتر از قطر آزمونه استوانه ای استاندارد باشد. این تفاوت باعث می شود برخی تغییرات کوچک در نحوه عمل و یا وسایل کار پیش آید و هم چنین در آماده سازی مغزه ها و ضوابط هندسی آن نیز نکاتی وجود دارد که باید به دستورالعمل مغزه گیری و         آماده سازی آن مراجعه نمود.

5-1-5-    استاندارد ایران دارای دو دستور 6048 و 3206 می باشد که اولی منطبق با ASTM و برای آزمونه استوانه ای و دومی منطبق با ISO و تا حدودی EN است و برای آزمونه استوانه ای و مکعبی قابل استفاده است.

5-2-     نحوه آزمایش مقاومت فشاری نمونه استوانه ای طبق ASTM C39 و ISIRI 6048

5-2-1-    دستگاه آزمایش مقاومت فشاری باید منطبق با استاندارد ASTM و کالیبره شده باشد. ظرفیت دستگاه باید برای تعیین مقاومت آزمونه های موردنظر کافی باشد.

قطر صفحات انتهائی بارگذاری برای آزمونه های به قطر 50و75 میلی متر، بیش از 50 میلی متر بزرگتر از قطر آزمونه نباشد. برای قطر آزمونه 100 تا 150 میلی متر این تفاوت بیش از 60 میلی متر نباشد و برای قطر آزمونه استاندارد 150 میلی متری قطر صفحه بیش از 100 میلی متر بزرگتر از قطر آزمونه نباشد. این اختلاف برای آزمونه های 200 میلی متر نباید از 80 میلی متر بیشتر شود. حداقل ضخامت صفحات بارگذاری 25 میلیمتر می باشد که پس از ساییدن نباید از 5/22 میلی متر کمتر شود.

5-2-2-    همانطور که در دستورالعمل نگهداری و آماده سازی آزمونه ها در شرایط استاندارد آزمایشگاهی ذکر شد وقتی آزمونه ها از مخزن آب یا اتاق مرطوب خارج می شود حداکثر 3 ساعت می تواند قبل از آزمایش در محیطی با دمای 20 تا 30 درجه قرار گیرد ولی سطح آن در هنگام آزمایش باید مرطوب بوده ولی آبچکان نباشد. صرفاً در مواردی که سر و ته آزمونه ها با ملات ماسه و گوگرد کلاهک گذاری       می شود سر و ته آزمونه باید خشک باشد. بهرحال انحراف از گونیا تا 5/1 درجه پذیرفتنی است.

5-2-3-    در مورد تعیین مقاومت نمونه های آگاهی و کنترل کفایت عمل آوری شرایط رطوبتی بتن متأثر از محیط عمل آوری است اما برای کلاهک گذاری با ملات ماسه و گوگرد مذاب خشک بودن سر و ته آزمونه ها الزامی است.

5-2-4-    ناهمواری سطح تا 05/0 میلی متر قابل قبول است و سطوح انتهائی باید بریده یا سائیده شود و یا طبق دستور استاندارد ASTMC617 و یا ASTM 1231 کلاهک گذاری گردد.

5-2-5-    وقتی آزمونه ها در بین صفحات بارگذاری قرارداده می شود هم مرکز کردن آزمونه و صفحات بارگذاری تا حد امکان ضرورت دارد (بارواداری5 درصد شعاع کره تکیه گاه فوقانی)

5-2-6-    رواداری زمان آزمایش برای سنین مختلف به قرار ذیل است.

سن آزمایش (روز)	1	3	7	28	90
رواداری(ساعت)	5/0	2	6	20	48

برای سنین دیگر بصورت درون یابی یا برون یابی عمل شود.

5-2-7-    سرعت بارگذاری بر نتیجه آزمایش اثر جزئی دارد و لازم است در محدوده Sec/MPa 35/0- 15/0 باشد که معادل Min/MPa 21-9 است. بنابراین برای یک آزمونه استوانه ای به قطر 150 میلی متر سرعت اعمال بار Sec /KN20/6- ، Sec /KN65/2 یا Min /KN 370 Min /KN160 خواهد بود. مسلماً برای قطرهای کوچکتر سرعت اعمال بار باید کاهش یابد هرچند سرعت اعمال تنش ثابت باشد. برای مثال برای قطر 100 میلی متر سرعت اعمال بار Sec /KN 73/2-17/1 یا Min /KN 165-70              می باشد. (در نیمه اول بارهای خرابی مورد انتظار، سرعت می تواند بیشتر باشد)

5-2-8-    قطر نمونه از دو محل با دقت 25/0 میلی متر باید اندازه گیری و میانگین گیری شود (ترجیحاً از وسط ارتفاع آن) اگر اختلاف قطرها از 2درصد بیشتر باشد آزمونه مردود است. طول نمونه با دقت 05/0 قطر نمونه باید اندازه گیری شود و در محدوده 8/1 تا 2/2 برابر قطر باشد.

5-2-9-    گزارش نتیجه

حداکثر مقدار بار اعمال شده برای خرد شدن آزمونه باید بر سطح بارگذاری شده آزمونه تقسیم شود و نتیجه با دقت (cm²/kg1)  MPa1/0 برای هر آزمونه گزارش گردد.

نوع کلاهک گذاری و کیفیت ظاهری آزمونه و نحوه شکست آن لازم است گزارش شود. سن آزمونه در هنگام آزمایش باید گزارش گردد. روز و ساعت اخذ نمونه، شکل و ابعاد آزمونه و ترجیحاً وزن و وزن مخصوص آن ذکر شود. بدیهی است نام پروژه و نام قطعه بتنی و آدرس آن در سازه و شماره آزمونه باید گزارش گردد. بهتر است شرایط عمل آوری، نوع سیمان و نسبت آب به سیمان و نوع افزودنی مصرفی نیز ذکر گردد.

5-3-    نحوه تعیین مقاومت فشاری (نمونه استوانه ای و مکعبی) طبق استاندارد ISIRI 3206

5-3-1-   مقدمه

در این استاندارد و EN وISO می توان آزمونه استوانه ای یا مکعبی بکار برد اما ضرایب تبدیلی برای آن ارائه نشده است. آزمونه استوانه ای استاندارد به قطر 150 و ارتفاع 300 میلی متر و آزمونه مکعبی استاندارد دارای اضلاع 150 میلی متری است.

بدیهی است عمل کلاهک گذاری در این استانداردی پیش بینی شده است هر چند اجازه بریده سائیدن  سر و ته آزمونه استوانه ای و مکعبی داده شده است و روش مرجع نیز می باشد. همچنین حتی اجازه بریده شدن سر و ته آزمونه وجود دارد. حداکثر ضخامت لایه کلاهک گذاری به 2 درصد بعد یا قطر آزمونه محدود شده است و مقاومت مواد کلاهک گذاری نباید کمتر از بتن آزمونه باشد.

سایر مواردی که در مقدمه روش ASTM گفته شد در اینجا نیز صادق است.

5-3-2-   روش آزمایش

دستگاه آزمایش مقاومت فشاری باید منطبق با استاندارد ISO و EN و کالیبره شده باشد.

حداقل ضخامت صفحات بارگذاری 25 میلی متر است و صرفاً باید مساوی یا بزرگتر از آزمونه باشد. انحراف مرکز آزمونه از مرکز صفحه 1 درصد قطر یا بعد آزمونه است.

سرعت بارگذاری بصورت ثابت و در محدوده Sec /MPa 1-2/0 یا Min/MPa 60-20 می باشد و در حین آزمایش رواداری 10 درصد در سرعت اعمال بار مجاز است. به سرعت های پائین برای بتن های کم مقاومت و سرعت های بالا برای بتن های پر مقاومت توصیه شده است.

وزن نمونه با دقت 25/0 درصد باید کنترل شود و ثبت گردد.

اگر ابعاد واقعی آزمونه در محدوده 1 درصد  ابعاد اسمی (مبنا) باشد همان سطح اسمی در محاسبات تعیین مقاومت بکار می رود وگرنه ابعاد واقعی ملاک محاسبات خواهد بود.

5-3-3-   گزارش

حداکثر نیروی وارده بر سطح مبنا یا سطح واقعی نقسیم می شود تا مقاومت فشاری آزمونه بدست آید. نتیجه مقاومت با دقت MPa 5/0 باید گزارش شود.

علاوه بر مشخصات آزمونه شامل شماره، محل مصرف بتن، نام پروژه، تاریخ اخذ نمونه، وزن آزمونه، شرایط عمل آوری، نوع سیمان، نسبت آب به سیمان نوع افزودنی، مقاومت فشاری لازم، نوع آماده کردن سطح (سائیدن، بریدن، کلاهک گذاری و نوع آن) و نحوه شکست آزمونه گزارش می شود.

5-4-    دستور العمل کلاهک گذاری آزمونه های استوانه ای (ناپیوسته) طبقASTM C617

5-4-1-   مقدمه

5-4-1-1-       اگر با سائیدن یا بریدن نتوان سطح صاف و همواری را تامین نمود به نحوی که ضوابط ناهمواری تا حد 05/0 میلی متر ارضاء نشود لازم است عمل کلاهک گذاری انجام شود. همچنین با عمل کلاهک گذاری می توان گونیا نبودن را اصلاح کرد (انحراف زاویه ای 5/0 درجه یا حدود 3 میلی متر در 300 میلی متر)

5-4-1-2-      برای آزمونه های استوانه ای قالب گیری شده و یا مغزه ها میتوان از این دستور استفاده کرد.

5-4-1-3-      اگر مقاومت بتن از MPa 50 بیشتر شود کلاهک گذاری خاص دیگری بصورت ناپیوسته طبق دستور ASTM C1231 باید بکار رود .

5-4-1-4-      در کلاهک گذاری با ملات گوگرد مذاب باید دقت شود تا عمل ذوب مواد در محفظه تهویه دار خاص و یا در محیط روباز انجام شود زیرا در صورت سوختن گوگرد، گاز خفه کننده حاصل می شود . حتی در صورت ذوب گوگرد در حالت عادی نیز بوی زننده ای حاصل می گردد.

5-4-1-5-      سه روش کلاهک گذاری پیوسته (چسبیده) وجود دارد.

روش اول : استفاده از خمیر سیمان تازه است که برای آزمون های تازه قالب گیری شده  می تواند بکار رود.

روش دوم : استفاده از ملات گچ پر مقاومت زودگیر است که برای بتن های سخت شده کاربرد دارد .

روش سوم : کلاهک گذاری با ملات گوگرد است که برای بتن های سخت شده بکار           می رود.

با اینکه دو روش اول، روشهای ساده تری می باشند اما بدلائلی روش سوم در ایران رایج تر است.

5-4-2-   کلاهک گذاری با خمیر سیمان تازه

5-4-2-1-      بهتر است از سیمان های پرتلند نوع 1و2و3 استفاده شود هر چند سیمانهای آمیخته با مقاومت اولیه میان مدت کافی نیز قابل مصرف است. خمیر سیمان حاصله باید مقاومتی بیش از مقاومت بتن داشته باشد اما بهرحال مقاومت مکعب 50 میلی متری آن باید بیش از 35 مگاپاسکال در سن 28 روز باشد .

5-4-2-2-      متوسط ضخامت خمیر سیمان برای بتن هائی با مقاومت زیر MPa 50 از 6 میلی متر و حداکثر ضخامت آن از 8 میلی متر نباید بیشتر باشد.

5-4-2-3-      خمیر سیمان با نسبت آب به سیمان کم باید ساخته  شود . خمیر سیمان باید بصورت نیمه سفت و غیر روان باشد و بتواند مقاومت کافی ایجاد کند . از نظر روانی برای سیمان پرتلند نوع 1 و 2 نسبت آب به سمیان 32% تا 36% و برای سمیانهای پرتلند نوع 3 بین 35% تا 39% توصیه می شود . خمیر سیمان را بین 2 تا 4 ساعت قبل از مصرف مخلوط کنید و بگذارید کمی سفت شود و جمع شدگی خود را به انجام رساند و گرنه نتیجه کاربرد آن مطلوب نخواهد بود.

اختلاط مجدد خمیر سیمان با آب ، مجاز است مشروط بر اینکه از نسبت آب به سیمان مطلوب تجاوز نکند .

5-4-2-4-      اجازه دهید بتن قالب گیری شده، تا حدودی خود را بگیرد و نشست خمیری خود را انجام دهد که این امر 2 تا 4 ساعت بطول می انجامد. در واقع وقتی بتن قالب گیری می شود لازمست خمیر سیمان نیز ساخته شود . لایه های ضعیف یا آب روزده سطح قالب را پاک کنید. سپس چانه ای از خمیر سیمان را روی سطح بتن گذاشته و با یک صفحه تخت و هموار (ترجیحاً یک شیشه ضخیم) روغن زده خمیر را فشرده کنید و این صفحه را آنقدر فشار دهید و بچرخانید تا صفحه به لبه قالب استوانه ای برسد و خمیر اضافی بیرون بزند و هوای اضافی خارج و خمیر متراکم شود . صفحه را روی قالب گذاشته و با دو گونی خیس و یک لایه نایلون آنرا بپوشانید تا خمیر سیمان سخت شود و سپس با ضربه ملایم صفحه را جدا کنید. ( پس از 6 تا 12 ساعت بسته به نوع سیمان)

5-4-2-5-      اگر بتن اصلی سفت و کم آب و خشک باشد آب خمیر را مکیده و سطح خمیر ممکن است ترک بخورد و به بتن زیرین نچسبد . سطح چنین بتنی باید تا هنگام آزمایش بخوبی مرطوب بماند.

5-4-3-   کلاهک گذاری با ملات گچ پرمقاومت و زودگیر (گچ قالب گیری و دندانسازی)

5-4-3-1-      ملات گچ پر مقاومت و زودگیر باید بصورت خالص و بدون هرگونه پرکننده باشد و مقاومت لازم را تأمین کند. استفاده از گچ معمولی، گچ قالب گیری کم مقاومت و مخلوط گچ و سیمان برای کلاهک گذاری نامناسب است.

5-4-3-2-      مقاومت ملات گچ نمونه مکعبی 50 میلی متر در ظرف 2 ساعت باید بیش از مقاومت بتن یا حداقل 35 مگا پاسکال باشد.

5-4-3-3-      زمان کار با ملات گچ را می توان با مصرف کندگیر کننده افزایش داد به نحوی که مشکلی برای کسب مقاومت به وجود نیاورد.

5-4-3-4-      ملات گچ را روی بتن تازه اعمال کنید و سپس آنرا در محیط مرطوب قرار دهید. بنابراین واضح است که این روش فقط برای کلاهک گذاری بتن سخت شده مناسب است.

5-4-3-5-      نسبت آب به گچ باید در حدی باشد که مقاومت لازم را ایجاد کند و 45 دقیقه پس از اعمال آن صفحه کلاهک گذاری را بتوان برداشت.

5-4-3-6-      برای عمل کلاهک گذاری از دستگاه مخصوص کلاهک گذاری (کپینگ) استفاده     می شود و بهرحال پس از آن باید سطح صاف و گونیا داشته باشیم. مسلماً خمیر گچ نیاید خیلی سفت باشد. نسبت آب به گچ بین 26/0 تا 3/0 توصیه می شود.

5-4-3-7-      ضخامت متوسط نباید از 6 میلیمتر و حداکثر ضخامت نباید از 8 میلیمتر بیشتر شود (مقاومت بتن کمتر از ^mpa50)

5-4-3-8-      در ظاهر کلاهک نباید نقص مشهود دیده شود و تا هنگام آزمایش باید اجازه داد به مدت حداقل 2ساعت ملات گچ خود را بگیرد و خشک شود. زود گرفتن گچ موجب می شود گاه در کلاهک گذاری ناموفق باشیم بهرحال تسریع در عملیات توصیه می شود.

5-4-4-   کلاهک گذاری با ملات گوگرد مذاب

5-4-4-1-      گوگرد مذاب باید حداقل 2 ساعت قبل از آزمایش مقاومت فشاری اعمال گردد و مقاومت آن بر روی مکعب 5 سانتی نباید از ^mpa35 و یا از مقاومت بتن کمتر باشد. اگر مقاومت بتن بیش از ^mpa35 باشد تهیه ملات و بکارگیری آن باید 16 ساعت قبل از آزمایش باشد مگر اینکه بتوان نشان داد به مقاومت لازم در زمان کوتاه تری نیز می رسد. در هر حال نمی توان از این نوع کلاهک گذاری برای بتن هائی با مقاومت بیش از ^mpa50 استفاده نمود.

در استاندارد موجود اشاره ای به نوع ماسه مصرفی و اندازه ذرات آن نشده است. بهرحال در صورت مصرف ماسه، باید سخت و در ریزتر از 3/0 میلی متر و درشت تر از 075/0 میلی متر باشد.

5-4-4-2- ملات گوگرد مذاب باید در محفظه مخصوص با دمای 130 تا 145 درجه سانتی گراد ذوب شود و بلافاصله مورد استفاده قرار گیرد اعم از اینکه بخواهیم مقاومت آنرا اندازه بگیریم یا آنرا برای کلاهک گذاری استفاده کنیم.

دستگاه ذوب گوگرد باید مجهز به ترموستات باشد. ملات در داخل دستگاه با میله فلزی  باید هم زده شود تا مخلوط گردد.

5-4-4-3-  اندازه گیری دمای ملات در حین ذوب توصیه می شود. اینکار با دماسنج های فلزی انجام می گردد و دماسنج در مرکز ملات فرو برده می شود.

5-4-4-4-  مواد مانده در دستگاه ذوب ملات کلاهک گذاری نباید بیش از 5 بار مورد استفاده قرار گیرد.  بنابر این توصیه می شود پس از 5 بار مصرف، کلیه مواد باقیمانده در دستگاه تراشیده و تمیز شود. بکارگیری مواد مصرفی قبلی نیز مجاز است.

همچنین در صورتیکه مقاومت بیش از MPa 35 بخواهیم استفاده از مواد باقیمانده قبلی ابداً           امکان پذیر نمی باشد. در این حالت استفاده از مواد کلاهک گذاری قبلی حتی برای یکبار دیگر اجازه داده نمی شود.

5-4-4-5-  مواد مصرفی ابتدا باید خشک شود. مواد مرطوب ایجاد کف می کند و کلاهک گذاری با مقاومت کافی صورت نخواهد گرفت. به همین دلیل نباید آب به مخلوط مزبور اضافه کرد.

5-4-4-6-  دستگاه کلاهک گذاری و صفحات آنرا بهتر است گرم کرد تا در هنگام                   کلاهک گذاری، وقتی ملات مذاب را درون آن می ریزیم به ناگاه سفت و سرد نشود و فرصت کلاهک گذاری مطلوب را از ما نگیرد. ملات یا زائده های موجود در صفحه باید پاک شود. دمای صفحه بهتر است در حدود 30 درجه باشد.

5-4-4-7-  صفحات گرم شده دستگاه را با روغن کمی آغشته کنید و قبل از اینکه دستگاه گرمای خود را از دست دهد سریعاً ملات مذاب لازم را با یک ملاقه فلزی درون بشقاب (صفحه) دستگاه کلاهک گذاری بریزید و آزمونه را سریعاً با چسباندن بدنه آن به بدنه دستگاه به پائین هدایت کنید تا در روی صفحه حاوی ملات مستقر شود.

5-4-4-8-  سطوح انتهائی آزمونه بتنی نباید مرطوب باشد و باید قبلاً با دمیدن هوا یا سشوار خشک شده باشد.  اگر این سطوح مرطوب باشد ایجاد گاز یا کف خواهد کرد و ماده مزبور متخلخل خواهد شد که در این حالت باید ملات از روی آزمونه برداشته شود.

5-4-4-9-  پس از استقرار آزمونه در صفحه (بشقاب) دستگاه کپینگ دقایقی منتظر بمانید تا ملات از حالت روان خمیری به حالت جامد تبدیل شود. سپس با ضربه زدن به آزمونه بتنی سعی کنید آنرا از صفحه جدا کنید. صفحه دستگاه کلاهک گذاری باید مقداری بزرگتر از قطر آزمونه بتنی باشد. برای آزمونه های کوچک باید از دستگاه کوچکتر استفاده نمود.

5-4-4-10-   اجازه دهید حداقل 2 ساعت (درمواردی تا 16 ساعت) آزمونه کلاهک گذاری شده در آزمایشگاه و در محل مرطوب (زیرگونی مرطوب یا نایلون) بماند و سپس آزمایش               مقاومت فشاری را انجام دهید. حداکثر ضخامت ملات بر روی آزمونه مانند سایرکلاهک گذاریها خواهد بود.

5-4-4-11-   پس از خاتمه آزمایش، می توانید با استفاده از یک چکش و قلم، ملات سخت شده را از بتن جدا کنید و در صورت امکان آنرا مجدداً مورد استفاده قرار دهید بشرطی که منعی برای استفاده از آن وجود نداشته باشد.

5-4-4-12-   بهر حال استفاده از محفظه تهویه دار یا فضای آزاد برای عمل ذوب گوگرد و تهیه ملات توصیه می شود.  

5-5-    دستورالعمل کلاهک گذاری آزمونه های استوانه ای و مکعبی طبق پیوست EN12390-3

5-5-1-   مقدمه

5-5-1-1-  در استاندارد اروپا و ISO امکان سائیدن یا بریدن آزمونه وجود دارد. در این استانداردها روش سائیدن بصورت روش مرجع توصیه شده است. هر چند این دستور برای آزمونه مکعبی نیز برقرار است اما عملاً نیازی به کلاهک گذاری این آزمونه ها احساس نمی شود.

5-5-1-2-  عمل سایش حداقل 1 ساعت قبل از آزمایش باید انجام شده باشد و دوباره به مدت یک ساعت نمونه مرطوب یا غرقاب می شود. مسلماً ناهمواریها از حد مجاز 05/0 میلی متر و یا انحراف 05/0 درجه از حالت گونیا بیشتر شود سائیدن و یا بریدن و کلاهک گذاری ضرورت دارد.

5-5-1-3-  روش های کلاهک گذاری با استفاده از سیمان برقی یا مخلوط گوگرد و ماسه برای مقاومت های بتن کمتر از 50 توصیه شده است. روش استفاده از جعبه مخصوص ماسه بصورت نامحدود بکار می رود. سیمان برقی عمدتاً در اوائل قالب گیری بکار می رود هرچند در روش اروپائی محدودیتی برای بکارگیری آن در بتن سخت شده دیده نمی شود.

5-5-2-  کلاهک گذاری با ملات سیمان برقی (سیمان پرآلومین، نسوز یا فوندو)

5-5-2-1-       محدودیت این روش برای مقاومت های آزمونه بتنی بیش از MPa50 می باشد و بهرحال مقاومت ملات مزبور در هنگام آزمایش نباید از مقاومت بتن کمتر باشد.

5-5-2-2-       ضخامت ملات نباید از 5 میلی متر بیشتر باشد.

5-5-2-3-       برای ساخت ملات سیمان برقی از یک قسمت ماسه ریزتر از 25/0 میلی متر و سه قسمت سیمان برقی (سیمان نسوز) استفاده می شود. نسبت آب به سیمان باید در حدی باشد که مقاومت لازم را تأمین کند.

5-5-2-4-       این ملات روی بتن آزمونه (بویژه در حالتی که قالب گیری شده) قرار می گیرد و با صفحه شیشه ضخیم که سطح آن چرب شده، ملات را فشرده می کنیم و سپس با چرخاندن و حرکت صفحه سعی می کنیم سطح را صاف کنیم. در این حالت لبه قالب به ما کمک می کند.

5-5-2-5-       بر روی بتن سخت شده یا مغزه نیز می توان از این ملات استفاده کرد. بهرحال  باید فرصت کسب مقاومت وجود داشته باشد و از یک حلقه در بالای آزمونه برای اینکار باید استفاده شود.

5-5-3-   کلاهک گذاری با ملات گوگرد مذاب و ماسه

محدودیت این روش نیز مانند سیمان برقی است و مقاومت آن نباید در هنگام آزمایش از بتن کمتر باشد.

5-5-3-1-       ضخامت ملات در هنگام کلاهک گذاری نباید از 5 میلی متر بیشتر باشد.

5-5-3-2-       برای ساخت ملات، از یک ماسه ریز سیسیلی گذشته از الک 025/0 میلی متر و مانده روی الک 125/0 میلی متر استفاده می شود. به مقدار وزنی مساوی از گوگرد و ماسه بهره می گیریم. تا 2 درصد وزن این مواد کربن سیاه (دوده صنعتی) استفاده می شود. این ملات در محفظه مخصوص با دمای 130 تا 145 درجه باید ذوب شود (به توضیحات روش ASTMC617 مراجعه شود)

5-5-3-3-       ملات مزبور دست کم باید 30 دقیقه قبل از آزمایش اعمال شده باشد.

5-5-4-  کلاهک گذاری با جعبه ماسه

5-5-4-1-       این روش محدودیت مقاومتی ندارد و برای آزمونه استوانه ای بکار می رود.

5-5-4-2-       ماسه سیلیسی ریزتر از 025/0 میلی متر و مانده روی الک 125/0 میلی متر بکار  می رود. جعبه فولادی با مقاومت تسلیم  MPa900 بار دارای ابعاد 1/0 میلی متر بکار           می رود که به یک شیلنگ هوای فشرده متصل است.

5-5-4-3-       از یک قاب تعیین موقعیت استفاده می شود و با استفاده از جعبه حاوی ماسه عمل          کلاهک گذاری صورت می گیرد.

علاقمندان برای آشنائی بیشتر و استفاده از شکلهای مورد نظر به دستور مربوطه می توانند مراجعه کنند.

مجموعه کلینیک فنی و تخصصی بتن ایران ، سعی نموده است با بهره گیری از کارشناس و تجربیات چندین ساله ، فضایی علمی ، مشاوره و مهندسی در زمینه تکنولوژی های روز ، بازرگانی ، مهندسی و مقالات بتن  جهت دسترسی سریع ، آسان و کاربردی مهندسان ، اساتید ، کارفرمایان، کارخانجات بتن آماده ، کارخانجات بتن پیش ساخته و دانشجویان مرتبط با صنعت بتن فراهم آورد. شما می توانید با انتخاب و کلیک بر هریک از مباحث زیر به شرح موضع و کسب اطلاعات مورد نظر از طریق سایت به روز و کاربردی کلینیک فنی و تخصصی بتن ایران دسترسی یابید :

بتن سبک و سنگین ، دیرگیر کننده بتن ، دستورالعمل بتن ریزی در کارگاه ، مقاومت الکتریکی بتن ، بتن اکسپوز ،  چسب بتن ، مواد کیورینگ بتن ، واتراستاپ بتن ، الیاف بتن ، روغن قالب بتن ،چسب کاشت میلگرد و آرماتور در بتن ،  رنگ بتن ، چسب کاشی ، پاور ژل میکروسیلیس ، ترمیم کننده بتن ، روان کننده بتن ، افزودنی بتن ، گروت ، آب بندی بتن ، ترمیم بتن ، ترمیم کننده بتن ، ژل میکروسیلیس ، واتراستاپ بتن ، انواع واتراستاپ بتن ،  آب بندی استخر ، ضد یخ بتن ، فوق روان کننده بتن ، مقاوم سازی بتن ، مقاوم سازی ساختمان ها ، ماستیک پلی یورتان ، کف پوش اپوکسی ، فوق روان کننده بتن ، افزودنی های بتن چیست ، انواع افزودنی های بتن ، لیست قیمت افزودنی های بتن ، روش مصرف افزودنی های بتن ، بتن ریزی در هوای سرد ، بتن ریزی در هوای گرم ، ترمیم بتن ، انواع روش های ترمیم بتن ، ترمیم بتن ترک خورده ، بتن گوگردی ، ترمیم کننده بتن ، چسب بتن چیست ، انواع چسب بتن ، چسب اپوکسی بتن چیست ، چسب های آب بندی بتن ، روان کننده بتن چیست ، انواع فوق روان کننده بتن ، قیمت انواع چسب بتن ، لیست قیمت چسب های بتن ، انواع روش کیورینگ بتن ، مواد کیورینگ بتن ، لیست قیمت کیورینگ بتن ، آب بندی بتن چیست ، انوع روش های آب بندی بتن ، آب بندی بتن به روش تزریق رزین پلی یورتان ، ماستیک پلی یورتان چیست ، لیست قیمت ماستیک های پلی یورتان ، ماستیک های سرد اجرا ، ماستیک های گرم اجرا ، ترمیم بتن یخ زده ، راهنمای طرح اختلاط بتن ،طرح مخلوط بتن چیست ، طرح اختلاط بتن سبک ، کرگیری بتن چیست ، آزمایش التراسونیک بتن ، آزمایش های غیرمخرب بتن ، انواع آزمایش های غیرمخرب بتن ، اسکن میلگرد و آرماتور، کاشت آرماتور در بتن چیست ، آزمایش گالواپالس چیست ، چسب کاشت آرماتور هیلتی ، خمیر کاشت بولت چیست ، لیست قیمت خمیر کاشت آرماتور و بولت ، روش اجرای گروت ریزی ، واتراستاپ بتن چیست ، انواع واتراستاپ بتن ، انتخاب واتراستاپ بتن ، واتراستاپ بنتونیتی ، واتراستاپ های هیدورفیلی چیست ، روش ترمیم بتن های ترک خورده ، سوپر روان کننده بتن ، لیست قیمت واتراستاپ بتن ، رنگ بتن ، بتن خودتراکم ، طرح اختلاط بتن خودتراکم ، بتن غلطکی چیست ، شرکت سیکا ، روش اجرای بتن غلطکی یا RCC ، آزمایش های بتن خود تراکم، روش آب بندی مخازن بتنی ، انواع افزودنی های بتن شرکت فسروک ، مواد افزودنی بتن شرکت آبادگران ،لیست قیمت واتراستاپ های هیدروفیلی ، کف پوش اپوکسی ، فاصله نگهدار یا اسپیسر بتن ، انواع گروت های شرکت آبادگران ، کف پوش پلی یورتان ، میکروسیلیس ، فوق روان کننده بتن ، ژل میکروسیلیس ، میکروسیلیس چیست، لیست قیمت ژل میکروسیلیس ،  اسپیسر بتن چیست ، روغن قالب چیست ، روش مقاوم سازی ساختمان ، مقاوم سازی ساختمان و ساز های بتنی با الیاف FRP ، گروت چیست ، گروت اپوکسی چیست ، لیست قیمت انواع گروت اپوکسی، الیاف پلی پروپیلن چیست ،پرداخت سطح بتن چیست ، بتن حجیم چیست ، روش ساخت بتن حجیم ، ترمیم ترک های بتن ، مقاوم سازی بتن ، خوردگی بتن در سواحل خلیج فارس ، التراسونیک بتن چیست بتن ترمی ، بتن پلیمری چیست،  بتن ریزی زیر تراز آب ، بتن گوگردی ، طرح اختلاط بتن گوگردی ، بتن پلیمری ، آزمایش هافسل بتن چیست ،روش انجام آزمایش پتانسیل خوردگی ، ابرروان کننده بتن چیست ، سوپر روان کننده بتن چیست ، میزان مصرف روان کننده بتن ، روش آب بندی استخر ، اسلامپ بتن چیست ، میزان روانی مجاز بتن ، زمان بازکردن قالب های بتن پس از بتن ریزی ، زمان حمل مجاز بتن ، روش ساخت و اجرای بتن در کارگاه ، عیار بتن چیست ، روش مصرف الیاف بتن PP ، بتن مگر چیست ، پوشش فایبرگلاس چیست ، انواع بتن های خاص ، بتن خاص چیست ، مواد آب بندی بتن ، آب بندی سازه های بتنی ، حداکثر زمان حمل بتن ، قالب لغزنده بتن ، بتن آماده ، گروت ساختمانی ، بتن پیش ساخته، عوامل موثر در کیفیت بتن آماده ، ضدیخ بتن ، انواع ضد یخ بتن ، قالب بندی بتن چیست ، روش قالب بندی بتن ، روش بتن ریزی خاص ، انواع مواد آب بندی سازه های بتنی ، روش های تراکم بتن ، روش های حمل بتن، روش های مقاوم سازی بتن ، مقاوم سازی بتن ، ضوابط پذیرش بتن کم مقاومت ، روش پرداخت سطح بتن ، انواع کف پوش های صنعتی بتن ، پوشش های ضد حریق ، فایرپروف بتن چیست ، فلای اش چیست ، روش اجرای آب بندی استخر ، نانو سیلیس چیست ، روش ترمیم بتن کرمو ، بتن اکسپوز چیست ، روش ساخت بتن اکسپوز ، ترمیم بتن اکسپوز ، افزودنی حباب زا چیست ، افزودنی دیرگیر بتن چیست ، افزودنی زودگیر بتن چیست ، منبسط کننده بتن چیست ، پنترون چیست ، پنکریت چیست ، پوشش نفوذگر چیست ، فایبرگلاس چیست ، پوشش آب بندی الاستومری چیست ، روش آب بندی با پوشش سوپر الاستومری ، درز اجرایی بتن چیست ، لیست قیمت افزودنی های بتن،  ترمیم کننده ویژه بتن، مصالح ترمیم بتن، روان ساز بتن ، جلوگیری از کرمو شدن بتن ،رنگ نمای بتن ، سوپر روان کننده بتن ، حداقل زمان کیورینگ و عمل آوری بتن ،  کیورینگ بتن با بخار ، دلیل جداشدگی بتن ، تست التراسونیک بتن چیست ، لیست قیمت گروت های شرکت فارس ایران ، لیست قیمت انواع گروت ، روش اجرای پوشش ضد حریق یا فایرپروف ،